23 Ιαν 2019

"Σιγανά και ταπεινά… "


Οποιoδήποτε πνευματικό βίωμα ή χάρισμα, εάν δεν συνοδεύεται από ταπείνωση είναι επικίνδυνο. Όπου δεν υπάρχει ταπείνωσης δεν υπάρχει αληθές πνεύμα Θεού. Δύο είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του ανθρώπου που έχει το αληθές και απλανές πνεύμα του Θεού, η επιείκεια και η ταπείνωσης. Και όταν μιλάμε για ταπείνωση τι εννοούμε; Όχι σαφέστατα μια συναισθηματικού και ψυχολογικού τύπου ανημπόρια και μιζέρια. Ο ταπεινός δεν είναι μίζερος, αλλά άρχοντας του πνεύματος.
Διακρίνεται από την χαρά και την αισιοδοξία, από το φως και την ελπίδα που συνέχει την ύπαρξη του. Βλέπει το καλό και δεν εμμένει στο κακό και άσχημο στους ανθρώπους, τις καταστάσεις και τα πράγματα. Βρίσκει αιτίες να δοξολογεί και να ευχαριστεί τον Θεό. Δεν εμμένει σε αυτά που του λείπουν, αλλά χαίρεται με εκείνα που έχει.
Αναγνωρίζει στους άλλους το δικαίωμα να υπάρχουν, ως διαφορετικοί και μοναδικοί, δηλαδή ως πρόσωπα και εικόνες του Θεού. Δεν φοβάται να αποσυρθεί ώστε να φανούν και να αναδειχθούν άλλοι ικανότεροι ή τέλος πάντων περισσότερο χαρισματικοί σε συγκεκριμένους τομείς που εκείνος υστερεί.
Ξέρει να σιωπά, να ακούει, να μαθαίνει, να ρωτά και να μην φανερώνεται ως ο έχων για όλα τα θέματα απαντήσεις και μάλιστα αληθειών που δεν έχει βιώσει και εμπειρικά γνωρίσει.
Μαθητεύει και αποφεύγει να διδάσκει. Περισσότερο ακούει και λιγότερο μιλάει, νιώθε και συναισθάνεται τον συνάνθρωπο του, δίχως να το κρίνει κουνόντας το δάκτυλο της ηθικής ορθότητας. Θέλει να πονέσει και να προσευχεί για τον άλλον και οχι να τον νουθετήσει. Αγαπά δεν αναλύει τον άλλον.
Αποδίδει κάθε χάρισμα του στο Θεό και όχι στις δικές τους δυνάμεις και ατομικές ενάρετες πράξεις. Ζει τις χάρες και χαρές του Ουρανού ως δωρεές του Θεού, δίχως όμως να τις συνδέει με τα ατομικά του κατορθώματα.
Αναγνωρίζει τα υπαρκτικά του όρια, εκείνα της κτιστότητας και φθαρτότητας της υπάρξεως του. Δηλαδή, οτι δεν είναι παντοδύναμος μα ούτε φύσει αθάνατος. Ξέρει ότι μονάχα στο ποσοστό που συνδέεται με τον Άκτιστο αιώνιο Θεό, την Αιτιώδη αρχή του παντός, μονάχα τότε υπάρχει και ζει.
Δημιουργεί ζωντανή σχέση με τον Θεό και όχι ιερές ιδέες και πεποιθήσεις, που διαμορφώνουν ψυχολογικές κρυψώνες για το «εγώ». Ο Χριστός είναι η αλήθεια της ζωής τους και όχι το ψέμα της ψυχής του. Επιζητά τον Θεό και όχι τις παροχές του Θεού. Θέλει Εκείνον και όχι τον παράδεισο δίχως τον Χριστό. Τέλος δεν γνωρίζει ότι είναι ταπεινός γιατί εάν το γνώριζε πολύ απλά δεν θα ήταν…

18 Ιαν 2019

"...Και οι άγιοι "κλαίνε"... "

Μελετώντας το βιβλίο του Μητροπολίτου Αργολίδος κ. Νεκταρίου, «Αγίων Όρος», που αναφέρετε με έναν ημερολογιακό τρόπο στις επισκέψεις του στο Άγιον Όρος, συνάντησα μια συζήτηση που είχε ο ίδιος με τον μακαριστό όσιο γέροντα παπά Εφραίμ Κατουνακιώτη, γύρω από το θέμα της θλίψης-απογοήτευσης και θεϊκής παρηγορίας, και επειδή ένιωσα οτι κομίζει κάποιες σημαντικές αλήθειες, ένιωσα την ανάγκη να το μοιραστώ μαζί σας.  
Λέει λοιπό ο μακαριστός όσιος γέροντας παπά Εφραίμ Κατουνακιώτης, για το γεγονός ότι όλοι οι άνθρωποι και ιδιαιτέρως οι αγωνιζόμενοι χριστιανοί έχουν πειρασμούς και δοκιμασίες που πολλές φορές φτάνουν στα όρια των αντοχών μας. Πόνος, οδύνη, θλίψη, δάκρυα ενίοτε και απόγνωση.
Και αναφέρει ένα παράδειγμα από την ζωή του Οσίου Γέροντος Ιωσήφ του Ησυχαστή, αυτής της μέγιστης αγιορείτικης μορφής, λέγοντας: «..Και ο γέροντας μας Ιωσήφ μας έλεγε ότι όλος ο βίος του ένα μαρτύριο ήτανε. Ευρισκόμενος μέσα σε θλίψη, σε βαθυτέρα θλίψη, βγήκε έξω κατά την νύχτα, κατά τα μεσάνυχτα και έκλαιγε, έκλαιγε…. Παρακαλούσε τον Θεό να τον παρηγορήσει και να να τον βοηθήσει Ακούει τότε μια φωνή να λέει:
-Και δεν υπομένεις δια την αγάπην μου;
Έπεσε μπρούμυτα και λέει:
-Ναι, Θεέ μου, για την αγάπη σου όλα τα υπομένω. Και ήρθε ένα φως μέσα στην ψυχή του, και ελάφρωσε…»
Μου έκανε εντυπωση λοιπόν και δεν το κρύβω με χαροποίησε αυτό το αθωνικό περιστατικό για αυτό και το σχολιάζω, για δυο σημαντικούς λόγους:
1. Διότι σπάει αυτήν φαντασιακή εικόνα ότι οι άγιοι, ήταν κάποιοι υπεράνθρωποι, που όλα τα κατάφερναν τέλεια και άψογα και βίωναν τα δικά μας βάσανα. Εδώ βλέπουμε ότι ένας τόσο μεγάλος άγιος γέροντας, πονούσε, θλιβόταν, έπεφτε ψυχολογικά και έκλαιγε, έκλαιγε με πόνο και αγωνία για τα βάσανα του. Πόσο ανθρώπινα είναι όλα αυτά, και πόσο μας παρηγορούν, ιδιαιτέρως εκείνους που νιώθουν ενοχές γιατί συνδέουν τα δάκρυα ή την θλίψη με την απιστία. Όχι δεν είναι πάντοτε έτσι. 
2. Γιατί μέσα από αυτή την διήγηση λαμβάνουμε ξεκάθαρο το μήνυμα ότι ο Θεός δεν είναι απών. Όταν σωπαίνει ξέρει γιατί το κάνει και πως θα το κάνει. Εμείς δεν γνωρίζουμε τον πραγματικό εαυτό μας. Μόνο ο Θεός ξέρει το βάθος της ύπαρξης μας και συνεργάζεται με αυτό που εμείς δεν γνωρίζουμε. Οπότε ξέρει τι αντέχουμε και τι έχουμε ανάγκη. Επίσης, ο Θεός δεν γνωρίζει μονάχα αυτό που είμαστε αλλά κυρίως αυτό που θα γίνουμε. Άρα επιτρέπει δοκιμασίες που θα μας οδηγήσουν σε αυτό που θα γίνουμε αλλά εμείς δεν ξέρουμε ακόμη. 
Τέλος μην ξεχνάμε μια μεγάλη αλήθεια, δεν υπάρχει περίπτωση ο Θεός να μας αφήσει να πειραστούμε παραπάνω από τις αντοχές και δυνάμεις, μας, όταν θα τελειώσει το οξυγόνο θα μας δώσει το φιλί της Ανάστασης. 
παπα Λίβυος
*στην φωτο, ο μακαριστός όσιος γέροντας Ιωσήφ Ησυχαστής.

16 Ιαν 2019

"Το βλέμμα ενός αληθινού χριστιανού..."


Ένα αληθινό χριστιανό και άγιο άνθρωπο, σαν τον συναντήσεις έστω και γι΄ μια στιγμή στην ζωή σου, εάν επιτρέψει ο Θεός τα μάτια σας να κοιταχτούν για ελάχιστα δευτερόλεπτα, δεν πρόκειται ποτέ να τον ξεχάσεις. Αρκεί μια στιγμή ώστε να σημαδέψει για πάντα την ζωη σου. Κι τούτο γιατί δεν υπάρχει πάνω στη γη πιο ιλαρό και αγαπητικό βλέμμα από εκείνο ενός αγίου ανθρώπου. Εκεί μέσα βλέπεις και συναντάς την αγάπη του Θεού για τον άνθρωπο και την κτίση ολάκερη.
Δεν ξέρεις το γιατί μα θες να το κοιτάς, να τον παρατηρείς, σε κάθε εκδήλωση και κίνηση του, σε κάθε λόγο και πράξη του, σαν κάτι να σου θυμίζει μια χαμένη εμπειρία που όμως ζει μέσα σου, μια παλιά ιστορία βαθιά χαραγμένη στην ψυχική σου μνήμη, λες και στο πρόσωπο του ξαναζείς τον χαμένο παράδεισο που διψάς με όλα τα κύτταρα σου.
Και τα μάτια του μακαριστού μητροπολίτη Σιατίστης κ. Παύλου, είχαν αυτή τη θέα. Τι θέα του Ουρανού. Στην επιφάνεια κυματισμοί μιας ζωής γεμάτη δοκιμασίες και σταυρικές θυσίες και στο βυθό γαλήνη και φως Χριστού. Νύχτες λυγμών και καλημέρες δοξολογίας, πάλη και παράκληση, μάχη και ειρήνη μαζί. Ο μακαριστός Σιατίστης κ. Παύλος είχε το βλέμμα του αληθινού χριστιανού, βλέμμα χαρμολύπης. Χαραγμένη ματιά στα βαθιά σκοτάδια μιας νύχτας που ξημερώνει ο Χριστός.
Γι αυτό από εχθές που η πένθιμη καμπάνα της Σιάτιστας ήχησε, οι καρδιές όσων των γνώρισαν έστω και για ένα λεπτό μίλησαν, συνομολογώντας ότι στο βλέμμα και άγγιγμα του, είδαν τον Θεό. Τέτοια βλέμματα δεν ξεχνιούνται, γιατί μας θυμίζουν αυτό που είμαστε και μπορούμε να γίνουμε, τέκνα της Βασιλείας Του.
Γέροντα θα μας λείψεις, ήσουν η φωνή της εκκλησίας που αγαπάμε. Επέτρεψε μας να πούμε οτι είναι μεγάλη η απώλεια σου για την εκκλησία μας.
Αιωνία σου μνήμη.

14 Ιαν 2019

Το σκοτάδι όταν το πολεμάς βαθαίνει....


Ας σταματήσουμε επιτέλους να ασχολούμαστε με τις αμαρτίες και τα λάθη μας, με το σκοτάδι που έχουμε μέσα μας. Ας πάψουμε όλο αυτό το ανακάτεμα των λογισμών γύρω από το πόσο χάλια είμαστε, γιατί με αυτόν τον τρόπο βαθαίνει το τραύμα. Δεν το καταλαβαίνουμε ότι όλη αυτή η εμμονική και αγχωτική ενασχόληση με τον εαυτό μας είναι εγωισμός; Όλο αυτό το βαβάλισμα του εαυτούλη μας μη και τσαλακωθεί το προφίλ μας και ραγίσει το αυτοείδωλο μας. 
Γι’ αυτό επιτρέπει ο καλός Θεός δοκιμασίες, μήπως και σπάσει το σκληρό κέλυφος της ενάρετης ψευτιάς μας. Ας στραφούμε όπως έλεγε ο Άγιος Πορφύριος στο φως, στο Χριστό, και να μην ασχολούμαστε με το σκοτάδι. «Περιφρονήστε τα πάθη, μην ασχολείστε με το διάβολο. Στραφείτε στον Χριστό!... Βρίσκεστε στο σκοτάδι και θέλετε ν'απαλλαγείτε; Μην αγωνίζεστε να το διώξετε χτυπώντας το. Δεν πετυχαίνετε τίποτα. Θέλετε φως; Ανοίξτε μια τρυπίτσα, και θα έρθει μια ακτίνα του ήλιου, θα έρθει το φως. Αντί να διώχνετε τον εχθρό, να μην μπει μέσα σας, ανοίξτε τα χέρια στην αγκάλη του Χριστού. Αυτός είναι ο πιο τέλειος τρόπος: Να μην πολεμάτε απευθείας το κακό, αλλά ν'αγαπήσετε τον Χριστό, το φως Του, και το κακό θα υποχωρήσει….».... 

8 Ιαν 2019

Πάντα μαζί μας....


Μπορεί ο Θεός να μην σταματάει πάντα την καταιγίδα της δοκιμασίας που σαπίζει τις αντοχές μας. Μπορεί να σωπαίνει όταν εμείς θα επιθυμούσαμε να τον ακούσουμε πιο δυνατά απο ποτέ. Ένα όμως είναι το βέβαιο, ότι ούτε μια στιγμή δεν έφυγε από κοντά μας. Είναι εκεί στο μέσο της καταγίδας, μούσκεμα όπως εμείς, με την ίδια βραχνάδα στο λαιμό, με τα ίδια μελανιασμένα χέρια απο το κρύο, όπως τότε που τα άπλωσε πάνω στο σταυρό και φυσούμε απίστευτη μοναξιά....

2 Ιαν 2019

Όταν έλθει Εκείνος…. (πρωτοχρονιάτικες σκέψεις)


Τι αλήθεια κρύβει αυτή η μεγάλη μας δίψα για εορτή; Τι άλλο εκτός από δίψα Θεού, δηλαδή από μια διάθεση να δούμε την ζωή «αλλιώς», πέρα από τις πράξεις που μυρίζουν θάνατο. Έχουμε ανάγκη να γιορτάσουμε, να γεμίσουμε με φως τα πράγματα και τα πρόσωπα, να δώσουμε στο χρόνο μια διάσταση θαυμασμού.
Ξέρετε κάτι; Δεν έχει καμία σημασία εάν πεθάνω με γραβάτα και κουστούμι ή εάν πεθάνω τελείως γυμνός. Η τραγωδία είναι ότι θα πεθάνω. Τι θέλω να πω μ΄αυτό. Δεν έχει και τόση σημασία, εάν τον χρόνο μου τον περνάω με ανέσεις και κοσμικότητες, γιατί όσο «ωραίες» κι αν είναι αυτές οι εμπειρίες στην γωνία με περιμένει ο θάνατος. Καμία χαρά δεν μπορεί να έχει νόημα όταν την περιμένει η απειλή του μηδενός και της ανυπαρξίας.
Όμως με τον Χριστό δεν είναι έτσι. Γιατί τα πάντα ντύνονται στο φως μιας άλλης μη ενδοκοσμικής χαράς. Τα πάντα τα χαιρόμαστε όχι απλά για να σκοτώσουμε ή να ξεφύγουμε από τον χρόνο που μας κυνηγάει, αλλά ως δώρα και εικονισμούς της μεγάλης χαρά της Αναστάσεως, της Βασιλείας του Θεού που «έρχεται». Γεύομαι και χαίρομαι τα πάντα όπως έλεγε ο Άγιος Πορφύριος, όχι όμως ως μελλοθάνατος αλλά ως Αναστημένος.
Ο χρόνος μετα Χριστό, δεν είναι πλέον εκείνος που με οδηγεί στον θάνατο, αλλά αυτός που με πηγαίνει κάθε μέρα προς τον Χριστό και την βασιλεία του. Δεν με πάει στο μηδέν αλλα στο Παν.
Πως όμως γίνεται να αισθανθώ αυτή την αλλαγή του χρόνου από θανάσιμη αναμέτρηση σε αναστάσιμη προσμονή; Με την έλευση της Χάριτος στην καθημερινότητα της ζωής μου. Τον Θεό δεν τον βλέπουμε αλλά τον αισθανόμαστε, γευόμαστε την Παρουσία Του, όπως δεν βλέπουμε την πείνα αλλά θέλουμε το φαγητό να μας χορτάσει καθώς έλεγε ο παπά Εφραίμ Κατουνακιώτης.
Η μετάνοια, όχι ως ενοχή αλλά ως αλλαγή, η προσευχή όχι ως αγγαρεία αλλά ως κοινωνία με τον Αγαπημένο μας, η Θεία Κοινωνία, όχι ως μια ιερή υποχρέωση για το «καλό μας», αλλά ως την μόνη τροφή που μπορεί υπαρξιακά να μας χορτάσει, φέρει την Χάρη Του στην ζωή μας.
Δηλαδή πρακτικά ο Θεός παύει να είναι μια ιδέα ή μια ωραία θεωρία ίσως και χρήσιμη ψυχολογικά και γίνεται εμπειρία, βίωμα, γεύση, πόση και βρώση της όλης οντότητας μας. Ζούμε μαζί Του.
Ας αγωνιζόμαστε όσο μπορούμε, ο καθένας ανάλογα τις δυνάμεις του, να μετανοούμε, να αγαπάμε και να συχωρούμε, να μετέχουμε στην εκκλησία και να κοινωνάμε, και έπειτα να προσευχόμαστε, και τότε θα έρθει. Θα αισθανθούμε την έλευσης της Παρουσίας Του, ως χαρά, ειρήνη, συγκίνηση, κατάνυξη, δάκρυα, ηρεμία, αγάπη, πραότητα, γλυκύτητα, ησυχία, σιωπή, φως, ελπίδα, αισιοδοξία, καρτερία και υπομονή. Τίποτα δεν θα έχει αλλάξει εκτός και όμως εντός μας, θα είναι όλα καινούργια, όλα αλλιώς. Αυτός είναι ο Θεός, όπου έρθει τα πάντα αλλάζουν, αυτή είναι και η πραγματική εορταστική ατμόσφαιρα, όχι των ημερών αλλά του παντός…..