Ο Χριστός συχνά αποσυρόταν σε ήσυχα μέρη για να προσευχηθεί. Άλλοτε στην έρημο και άλλοτε σε βουνά. Εκεί ησύχαζε για να ακούσει την φωνή του Θεού.
Όταν προσευχόμαστε το σημαντικό δεν είναι τι θα πούμε εμείς στο Θεό, μια και δεν υπάρχει κάτι που δεν γνωρίζει, όσο το να ακούσουμε Εκείνος τι έχει να πει σε εμάς.
Γι’ αυτό και η ανώτερη μορφή προσευχής είναι η σιωπή. Ο Άγιος Ισαάκ Σύρος, αναφέρει ως γλώσσα της Βασιλείας Του Θεού την σιωπή. Δεν υπάρχουν λέξεις εκεί που υπάρχει η Παρουσία του Άλλου. Όταν σε παίρνω αγκαλιά δεν χρειάζεται να σου εξηγώ πόσο σ αγαπώ.
Έτσι στόχος της προσευχής είναι να μάθουμε να ακούμε την φωνή του Θεού μέσα μας.
Ο τρόπος να «ακούμε» μαθαίνεται στην σιωπή και ησυχία. Και σε αυτό θα μας βοηθήσει η προσευχή του Ιησού, το «Κύριε Ιησού Χριστέ Ελέησον με…». Δεν είναι τυχαίο που έχει ονομαστεί ως «μονολόγιστος» ευχή. Αφού σκοπός είναι ακριβώς αυτός, να αποκτήσουμε μια σκέψη κι έναν λογισμό, το πρόσωπο του Χριστού. Αυτός να γίνει τα πάντα στην ζωή μας.
Λέγοντας την ευχή του Ιησού, μαθαίνουμε να σιωπάμε και να ησυχάζουμε τις σκέψεις μας. Δεν ταραζόμαστε όταν φεύγει το μυαλό σε διάφορα αλλότρια πράγματα. Δεν νιώθουμε ενοχές ότι κι αν σκεφτούμε, όποια εικόνα κι εάν γεννηθεί στο νου μας δεν θυμώνουμε και δεν αισθανόμαστε αρνητικά άσχημα συναισθήματα. Δεν βάζουμε ταμπέλες στις σκέψεις μας, καλό κακό, όμορφο άσχημο, ιερό βέβηλο. Αυτά πρέπει να καταργηθούν, είναι τα ψέματα και οι κασέτες του νου. Οι προβολές του εγώ και του περιβάλλοντος μας.
Δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε καλές σκέψεις, ούτε να δημιουργήσουμε ωραίες θρησκευτικές εικόνες με ηδονικά συναισθήματα ευφορίας. Σκοπός είναι το άδειασμα, το ξεγύμνωμα. Όσο πιο άδειοι είμαστε τόσο περισσότερο Χριστό θα γεμίσουμε. Όσο εμείς αδειάζουμε το ποτήρι του νου τόσο το γεμίζει ο Θεός.
Όταν όμως μιλάμε για ησυχία δεν εννοούμε απλά και μόνο μια εξωτερική ησυχία, αλλά μια εσωτερική ειρήνη. Όσο μέσα μας, αποκλείουμε μίση, κακίες, κατακρίσεις, αδικίες, ζήλιες, φθόνους, ακόρεστες επιθυμίες και άλογες απαιτήσεις, τόσο αναδύεται αυτό που πραγματικά είμαστε, δηλαδή Εικόνες Θεού.
Η ειρήνη και η ηρεμία υπάρχουν μέσα μας, κανείς δεν μπορεί να μας την χαρίσει παρά μονάχα ο Θεός.
Τόσο κατά την γέννηση μας, όσο και κατά την βάπτιση μας, καθώς δε και με την μετάληψη του Σώματος και του Αίματος του Χριστού στην Θεία Ευχαριστία, εγκαθίσταται μέσα μας ο ίδιος ο Χριστός. Το φως και η νίκη του θανάτου. Αυτό όμως δεν γίνεται αντιληπτό και βιωματικά αναγνωρίσιμο διότι ζούμε στην ένταση της αμαρτίας και των παθών μας.
Δεν γίνεται βέβαια κανείς όσο ζει σε αυτό τον κόσμο και είναι ντυμένος την φθορά να γίνει αναμάρτητος, να ζήσει δίχως πάθη, ωστόσο όμως όσο περισσότερο καθαρίζουμε τον εσωτερικό μας κόσμο τόσο περισσότερο λάμπει ο χρυσός που έχουμε μέσα μας. Κι αυτός είναι ο ίδιος ο Χριστός, μια και έχουμε δημιουργηθεί σύμφωνα με το δικό Του αρχέτυπο.
Ο Χριστός είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, είτε το αποδεχόμαστε είτε όχι, είτε το πιστεύουμε είτε όχι, είναι μέσα μας, είναι ο Σωτήρας του ανθρώπινου γένους και ολάκερης της κτίσης. Αυτό δεν είναι θέμα αποδοχής αλλά πραγματικότητα. Από Αυτόν δημιουργηθήκαμε και δεν θα βρούμε ησυχία μέχρι να ενωθούμε απόλυτα μαζί Του.
Η ησυχία λοιπόν σημαίνει αφήνομαι στο Θεό, σωπαίνω τα δικά μου σχέδια, εμπιστεύομαι Εκείνον, ηρεμώ από το άγχος του αύριο κι από τις ενοχές του παρελθόντος, από την φρικτή ανάγκη να ελέγχω τα πάντα ακόμη και την σωτηρία μου, αφήνομαι στην ροή της πρόνοιας Του και ακούω εσωτερικά μέσα μου αυτό που ζητάει Εκείνος από μένα και όχι αυτο που θέλω εγώ....
..................................................................................................
*εικόνα Γ. Κόρδη
3 σχόλια:
Ωραίο το άρθρο!
Να σημειώσω, όμως, κάτι.
Η σιωπή, η προσευχή των τελείων, είναι ο στόχος, όχι η οδός.
Κατά την αγιορείτικη παράδοση, όπως την εξέφρασαν στις μέρες μας οι άγιοι Πορφύριος και Παΐσιος, για να φτάσει κανείς στην τελειότητα, δεν χρειάζεται τόσο άδειασμα, όσο πνευματική τροφή. Ο άγιος Παΐσιος συμβούλευε να διαβάζει κανείς καθημερινά ένα κομμάτι από τους βίους των Αγίων ή/και τους Πατέρες και να το αναμηρυκάζει κατά τη διάρκεια της ημέρας, την ώρα που δουλεύει, ταξιδεύει, κλπ., ώστε να συγκρατεί τον νου του σε σκέψεις αγιασμένες. Και για τη μελέτη της Αγίας Γραφής (που συνιστούσε να την κάνουμε όρθιοι, από σεβασμό) έλεγε πως αυτή φωτίζει τον νου και θερμαίνει την καρδιά.
Ο άγιος Πορφύριος έλεγε να μελετά κανείς την Παρακλητική, για να ανάβει η αγάπη προς τον Χριστό μέσα του.
Κι ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος στο δεύτερο βιβλίο του, που εκδόθηκε από την Ι. Μονή Προφήτου Ηλιού της Σαντορίνης, γράφει πως όταν κανείς δυσκολεύεται να προσευχηθεί στον ι. ναό, ακολουθώντας τα αναγινωσκόμενα ή ψαλλόμενα, μπορεί να ανακαλεί στη μνήμη του πράγματα άγια που διάβασε ή άκουσε ή βίωσε και πως κι αυτό λογίζεται προσευχή από τον Θεό.
Το άδειασμα του νου είναι περισσότερο πρακτική του Βουδισμού και του Ινδουισμού, παρά της Ορθοδοξίας. Η δική μας ασκητική και νηπτική παράδοση είναι κυρίως θετική: γέμισμα του νου με θεία και ιερά πράγματα, ώστε αυτά να αντικαταστήσουν τα υλόφρονα και ανίερα. Κι είναι κατά των διαφόρων τεχνικών. Ο άγιος Πορφύριος τις απέρριπτε σαφώς και μιλούσε για προσευχή "απλά και απαλά". Κι ο άγιος Παΐσιος έλεγε γι' αυτούς που προσπαθούν να "εκβιάσουν" την άνοδό τους σε ύψη προσευχής, επικεντρωνόμενοι μόνο στην ευχή του Ιησού: "Δεν γίνεται κανείς αγγελούδι με το ζόρι." Όσο εκτελεί κανείς τις εντολές του Χριστού, τόσο και καθαίρεται εσωτερικά· κι όσο καθαίρεται κανείς, τόσο έρχεται σταδιακά η χάρη του Θεού και αναβλύζει η ευχή του Ιησού αβίαστα από μέσα του.
Αυτή είναι η απλανής οδός της Εκκλησίας.
Να κάνω ένα λογοπαίγνιο με τον πρόσφατο τίτλο ενός βιβλίου σας!?
Ό,τι λάμπει δεν είναι Χριστός,
αλλά σχεδόν κάθε τι που λέει ο παπα-Χαράλαμπος
είναι Χριστός!
Πιστεύω πως και το άδειασμα χρειάζεται... Το να μπορώ να σιωπώ απέναντι στον Θεό για να ακούσω είναι ευλογία... Και ο γέροντας Παΐσιος έκανε ησυχία για να ακούσει τον Θεό και για αυτό είμαι σίγουρος... Όταν θορυβουμε συνεχώς δεν ησυχάζουμε και δεν μπορούμε να ακούσουμε τίποτα... Αυτά τα λίγα, ταπεινή μου άποψη.
Δημοσίευση σχολίου